Έφτιαξε η Μαρία Ηλιού ένα ωραιότατο ντοκιμαντέρ μετά από προσπάθειες πολλών χρόνων, μετά από έρευνες πολλών χρόνων, μετά από ψάξιμο στα πιο πιθανά και απίθανα σημεία για να βρεθεί ένα τόσο δα πραγματάκι για τη Σμύρνη, μέχρι την καταστροφή της το 1922. Και αυτό το ντοκιμαντέρ από τη Δευτέρα 23 Ιανουαρίου και για κάποιες μέρες θα προβάλλεται στο μουσείο Μπενάκη όπου θα υπάρχει και έκθεση ανάλογη…
Άμα έλκεις την καταγωγή σου από αυτή τη μαγική πόλη του Αιγαίου, ακόμα και 3 γενιές μετά την καταστροφή κουβαλάς μνήμες που σου΄ χουν μεταφερθεί στόμα με στόμα από όλη την οικογένεια. Μνήμες που δεν βασίζονται σε ακαδημαϊκές θεωρίες, που δεν έχουν καταγράψει και αναλύσει ιστορικοί και επιστήμονες, που δεν έχουν περάσει μέσα από το φίλτρο του «politically correct» του υπουργείου εξωτερικών στις προσπάθειες «καλών σχέσεων» μεταξύ των δύο λαών και των δύο κρατών -λες και έχει καμιά διαφορά το ένα από το άλλο, τέλος πάντων…- ή και πρακτόρων και πρακτορίσκων που δεν έχουν κανένα πρόβλημα στο να μεταμορφώσουν την ιστορία όπως τους συμφέρει αντί αδράς ή όχι αμοιβής. Μνήμες σκληρές για έναν ξεριζωμό που όμοιός του δεν υπήρξε για ανθρώπους που ξύπνησαν ένα πρωί και ανεξάρτητα αν είχαν πολλά ή λίγα το προηγούμενο βράδυ. Τώρα πια όχι απλώς δεν είχαν τίποτα, αλλά έπρεπε να φύγουν και από την πατρογονική τους γη και να μεταφερθούν στην άλλη πλευρά του Αιγαίου…
Το μουσείο Μπενάκη βεβαίως έχει κάθε δικαίωμα για κάτι τέτοιο μιας και οι ιδρυτές του είναι επίσης Έλληνες της διασποράς, αιγυπτιώτες ήταν οι Μπενάκηδες. Και μπράβο τους, μπράβο στο μουσείο Μπενάκη γι΄ αυτό το αφιέρωμα φέτος, που θα γιορταστούν τόσοι επέτειοι στην Ελλάδα και στο εξωτερικό από τα 100 χρόνια του ναυαγίου του τιτανικού έως τα 50 χρόνια από το θάνατο της Μέριλιν, δεν ξέρω πόσο έχει κανείς τη διάθεση να «θυμηθεί» τα 90 χρόνια που θα κλείσουν στα τέλη Αυγούστου από την καταστροφή της Σμύρνης. Δεν ξέρω σε πόσους θα είναι βολικό και ευχάριστο να θυμηθούν κάτι τέτοιο, αλλά ένα τεράστιο τμήμα του πληθυσμού αυτής της χώρας απόγονοι βασικά - ίσως και κάποιοι λίγοι επιζώντες της πρώτης γενιάς απ΄ αυτούς που «συνωστήθηκαν» στο λιμάνι της Σμύρνης, εκείνο το μαύρο πρωινό θα το θυμηθούν εξάπαντες. Μπράβο στο μουσείο Μπενάκη που ξεκινά τη χρονιά θυμίζοντάς μας αυτή τη μαύρη επέτειο. Θα πρότεινα σε όλους σας έλκετε ή όχι την καταγωγή σας «από τις χαμένες πατρίδες» να πάτε να δείτε την έκθεση και το ντοκιμαντέρ της Μαρίας Ηλιού στο μουσείο Μπενάκη. Όχι γιατί μόνο λαοί χωρίς μνήμη δεν έχουν μέλλον, αλλά γιατί σε σύγκριση με τα σημερινά μας χάλια, την κρίση, τη φτώχεια, τη μιζέρια που ζούμε κλπ, κλπ για σκεφτείτε την ακόμη χειρότερη περίπτωση εκείνων που πριν από 90 χρόνια, ένα πρωί, από το κάτι βρέθηκαν στο απόλυτο τίποτα και στο διωγμό - όσοι έμειναν ζωντανοί βέβαια και έγιναν πρόσφυγες στην ίδια τους την πατρίδα…
Πάντα υπάρχει κάτι χειρότερο…
Smyrna 1922 from
Davidian Video Productions on
Vimeo.
Το παραπάνω κομμάτι αφιερώνεται εξαιρετικά από εμένα στην καθηγήτρια του πανεπιστημίου κ. Ρεπούση, που με τη θεωρία της πριν μερικά χρόνια σε σχολικό βιβλίο ιστορίας περί «συνωστισμού» στο λιμάνι της Σμύρνης, πέρα από το γέλιο που προκάλεσε- πικρό γέλιο βέβαια- μας έφερε και μια θλίψη για το που βρίσκονται τα ελληνικά πανεπιστήμια και ποιοι ακριβώς διδάσκουν και τι διδάσκουν βέβαια…
Η κ. Ρεπούση βέβαια εξακολουθεί να διδάσκει μετά από το κολοσσιαίο ατόπημά της -καμιά φορά ακόμα και μια λάθος λέξη σ΄ έναν επιστήμονα δίνει τον τόνο- αποδεικνύοντας περίτρανα και πως στην Ελλάδα είσαι ότι δηλώσεις -κάτι που έχει πει η Μαρίκα Κοτοπούλη και όχι ο Τσαρούχης όπως νομίζουν οι περισσότεροι- αλλά και πως η Ελλάδα είναι μια χώρα με πολλά μνημεία αλλά καθόλου μνήμη…
Θα πρότεινα στην κυβέρνηση να προσλάβει την κ. Ρεπούση επικεφαλής του εορτασμού για τα 90 αυτά χρόνια… δεν ξέρω βέβαια ποια από τις δύο κυβερνήσεις θα ήταν καλύτερα να την προσλάβει η από δω ή η από κει.
