Έρχεται! Η ημερομηνία-ορόσημο οσονούπω… κοντά μας: 11η Σεπτεμβρίου. Για να μην ξεχνάμε τον φόβο. Τον φόβο που έκανε την εμφάνισή του το 2001, με τη μορφή των δύο «παρανοημένων» αεροπλάνων που παρέσυραν στην τρελή πορεία τους χιλιάδες αθώους. Τον φόβο που, παρά τις διαβεβαιώσεις των κυβερνώντων, οι οποίοι θα μας χάριζαν «έναν κόσμο ασφαλή και ειρηνικό», είναι ακόμη εδώ, μπάστακας στις ζωές και στις καρδιές μας. Αφορμή για νέους πολέμους που υπόσχονται την επί Γης ειρήνη, για να φέρουν μεγαλύτερη αταξία και πόνο. Βόμβα έτοιμη να εκραγεί στις αυλές των σπιτιών μας. Δέκα χρόνια μετά την τραγωδία των Δίδυμων Πύργων η διεθνής τρομοκρατία εξακολουθεί να βασιλεύει, οι εκστρατείες για την εξάρθρωσή της δεν πείθουν κανέναν και η μοναδική βεβαιότητά μας είναι ότι τα πράγματα θα γίνονται χειρότερα. Αυτό το τελευταίο αποφεύγουμε βεβαίως να το συζητάμε, για να μη φέρουμε επιπλέον γρουσουζιά στην όλη κατάσταση. Είναι όμως, νομίζω, ελάχιστοι εκείνοι που θεωρούν ότι έρχονται καλύτερες ημέρες. «Αυτό που εγώ καταλαβαίνω είναι ότι πρέπει να απευθυνθείς σε γιατρό, πάσχεις από κατάθλιψη» επιμένει η θεία Ιουλία. «Κατάθλιψη επειδή είμαι ρεαλιστής;». «Ο ρεαλισμός και η κατάθλιψη είναι… συγκοινωνούντα δοχεία». Και μου ζητάει να κλείσω τα δελτία ειδήσεων τα οποία παρακολουθώ μανιωδώς (επαγγελματική διαστροφή, αλλά και η παιδιόθεν ανάγκη μου για ενημέρωση) και να την πάω να δει τα τρισδιάστατα «Στρουμφάκια». «Αν πρέπει να εισάγουμε απαραιτήτως κάτι από την Αμερική, ας είναι το χαμόγελο, όχι ο τρόμος».
Πώς όμως να χαμογελάσεις και να γυρίσεις την πλάτη στο κακό, όταν το ψεκάζουν καθημερινά στη ζωή σου; Κάτι η Λιβύη, κάτι η Συρία, κάτι η Αίγυπτος, κάτι το Αφγανιστάν… Προσθέτεις στη συνταγή λίγο από ταξικές επαναστάσεις σε Λονδίνο και άλλα αστικά κέντρα του πολιτισμένου κόσμου. Ρίχνεις μια γενναία δόση από Αλ Κάιντα, η οποία και μετά τη δολοφονία του Οσάμα μπιν Λάντεν και την πρόσφατη δολοφονία του Νο 2 στην ιεραρχία Ατίγια αμπντ αλ-Ραχμάν παραμένει «κορυφαία απειλή». Απαραίτητα συστατικά της τρομοβόμβας και η ραδιενέργεια της Φουκουσίμα, ο διατροφικός εφιάλτης με τα αγγούρια που σκοτώνουν (και άλλα… τέρατα), η οικονομική συγκυρία με τα συμπαρομαρτούντα της. Έτοιμο το εκρηκτικό κοκτέιλ. Και όσο και αν η θεία Ιουλία προτείνει ως αντίδοτό του τα «Στρουμφάκια», είναι αρκετές δύο ώρες χαλάρωσης για να μπορείς να αντιμετωπίσεις την επιδημία απόγνωσης που εξαπλώνεται σε ολόκληρο τον πλανήτη;
Θυμάμαι την ημέρα που όλα άλλαξαν: Βρισκόμουν στο γραφείο, μαζί με τους συναδέλφους μου. Γράφαμε με ανοιχτή την τηλεόραση, κάποιοι μιλούσαμε μεταξύ μας. Ξαφνικά το πρώτο αεροπλάνο έπεσε πάνω στον πρώτο πύργο. Ώσπου να καταλάβουμε τι ακριβώς γινόταν – αν όλο αυτό ήταν αποτέλεσμα ειδικών εφέ ή ομαδική οφθαλμαπάτη – το δεύτερο αεροπλάνο έπεσε πάνω στον δεύτερο πύργο. Παρακολουθούσαμε τις εξελίξεις σαν να βλέπαμε χολιγουντιανή ταινία καταστροφής. Τα λόγια συμπαράστασης για τα θύματα (όταν αρχίσαμε να βλέπουμε τα πλάνα με τους ανθρώπους που πηδούσαν από τα παράθυρα) μπλέκονταν με τα «κάποια στιγμή θα την πλήρωναν την πολιτική τους». Εκείνο που δεν μπορούσαμε να γνωρίζουμε τότε ήταν πόσο πολύ θα πληρώναμε όλοι τη νέα εποχή που, όταν οι Δίδυμοι Πύργοι κατέρρεαν σε παγκόσμια τηλεοπτική μετάδοση, ανέτειλε βιαίως. Ακόμη υπήρχε κάτι σαν ανεμελιά στην ατμόσφαιρα. Κάτι που σκεπάστηκε από τα συντρίμμια που έπεφταν από τον ουρανό της Νέας Υόρκης και που τα συνεργεία διάσωσης δεν το ανέσυραν ποτέ στην επιφάνεια. Έκτοτε τα πράγματα πήραν τον κατήφορο. Μια θεαματική κατρακύλα όλη η ζωή μας. Και – το χειρότερο όλων – ο φόβος που οι επιτήδειοι καλλιεργούν για ευνόητους λόγους: Μια νέα επίθεση στις ΗΠΑ σχεδίαζε να πραγματοποιήσει ο Μπιν Λάντεν στην επέτειο των δέκα χρόνων της 11ης Σεπτεμβρίου, αποκάλυπταν τις προάλλες αμερικανικές εφημερίδες, επικαλούμενες «απόρρητες πηγές». Για να μην ησυχάζουμε. Για να μην ησυχάσουμε ποτέ πια. Αυτό είναι το ζητούμενο;
Την ίδια στιγμή, σε εργαστήριο στο κέντρο του Μανχάταν, ιατροδικαστές συνεχίζουν δέκα χρόνια μετά την 11η Σεπτεμβρίου τις προσπάθειες αναγνώρισης των λειψάνων των θυμάτων των τρομοκρατικών επιθέσεων. Και αν, όπως οι ίδιοι επισημαίνουν, δεν έχουν καμία νομική υποχρέωση, θεωρούν ηθική υποχρέωσή τους να κάνουν το καλύτερο που μπορούν όσο χρόνο και αν τους πάρει αυτό. Μέχρι σήμερα έχουν αναγνωρίσει τα 1.628 από τα 2.753 θύματα των επιθέσεων, δηλαδή το 59% αυτών. Όλα εκκρεμή λοιπόν, όλοι οι λογαριασμοί ανοιχτοί: από την αναγνώριση των θυμάτων μιας τρομοκρατικής επίθεσης που έγινε πριν από δέκα χρόνια ως την εξάρθρωση της διεθνούς τρομοκρατίας. Πλέον όμως δεν έχουμε να αντιμετωπίσουμε μόνο τους κακούς τρομοκράτες που θα έρθουν για να επιβάλουν την εξουσία τους, να κάψουν τα σπίτια μας και να αρπάξουν τις γυναίκες μας, αλλά και τον φόβο της εξαθλίωσης ένεκα οικονομικής κρίσης. Τρομοκρατία και ανεργία, πόλεμοι και πείνα, ραδιενέργεια και οικονομική κατάρρευση. Η αγωνία εκείνων που βρίσκονταν μέσα στους Δίδυμους Πύργους κράτησε μερικά μόλις λεπτά, η αγωνία των υπολοίπων προβλέπεται να διαρκέσει πάρα πολύ. «Πάμε στα “Στρουμφάκια”, που σου λέω!» επιμένει η θεία Ιουλία! Να πάμε, θεία μου, αλλά αφού προηγουμένως αρχίσει η προβολή τους στην Ελλάδα, την ερχόμενη Παρασκευή. Εκτός αν θέλεις να μου κάνεις... δώρο τα εισιτήρια και να πάμε να τα δούμε στη Νέα Υόρκη όπου παίζονται ήδη. «Απαπα! Εγώ στην επέτειο της πτώσεως των Διδύμων σε αεροπλάνο δεν μπαίνω!». Άλλη μία που δεν φοβάται καθόλου.
