Η καταστροφή στην Ιαπωνία θύμισε, με αίμα και ζημιές, πώς είναι οι αληθινές καταστροφές, αυτές στις οποίες δεν χάνεται μόνο χρήμα, δεν ασκείται απλώς πίεση στο βιοτικό επίπεδο, αλλά πεθαίνουν χιλιάδες άνθρωποι και σβήνονται περιοχές ολόκληρες –με τα χωριά, τις καλλιέργειες και τα εργοστάσιά τους- από τον χάρτη. Θύμισε και θυμίζει κάθε μέρα πόσο κουράγιο χρειάζεται να βρει ο άνθρωπος για να ξαναρχίσει τον αγώνα, να ξαναχτίσει πάνω στα ερείπια, να ξεπεράσει το τραύμα.
Διάβαζα στα «Νέα» από την πένα του Γιώργου Αγγελόπουλου, συναισθηματική χωρίς ποτέ να είναι γλυκερή, πώς οι Ιάπωνες παλεύουν να σταθούν στα πόδια τους και να αναζητήσουν το μέλλον ανάμεσα στα συντρίμμια – και χάρηκα που ξεχώρισε την περίπτωση ενός 64χρονου επιχειρηματία ο οποίος απέσταζε σάκε, είδε το εργοστάσιό του γκρεμίδι από το τσουνάμι (δύο χιλιόμετρα μακριά από την ακτή…) και υπαλλήλους του να αγνοούνται, αλλά αμέσως, πριν καλά-καλά προλάβει να συμφιλιωθεί με το φρικτό θέαμα (αν και δεν συμφιλιώνεται ποτέ κανείς με τέτοια πράγματα, το πολύ τα ξεπερνάει), άρχισε να σκέφτεται πώς θα επανοικοδομήσει το εργοστάσιο, πώς το σάκε θα ξαναρχίσει να ρέει (
«Αποφασισμένος να ξαναφτιάξει σάκε»). Για τον Γιασουχίκο Κόνο, λέει το ρεπορτάζ, η παραγωγή του παραδοσιακού αυτού ποτού είναι μέρος της κληρονομιάς της χώρας του. Το να τη συνεχίσει, το να μην επιτρέψει στο σεισμό και σ’ αυτό το κύμα που έφτασε τόσο μακριά από το λιμάνι (το τσουνάμι, αναφέρουν τα λεξικά, προέρχεται από την ιαπωνική – tsuκαι nami, ίσον λιμάνι και κύμα) να βάλει τελεία στην απόσταξη, το συναισθάνεται ως προσωπική του ευθύνη να συνεχίσει την παράδοση της πατρίδας του.
Όχι μόνο, υποθέτει κανείς. Θα το αισθάνεται, ασφαλώς, και ως προσωπική πρόκληση να μην το βάλει κάτω, να μην παραδώσει τα όπλα, να μην νικηθεί η προσδοκία του να αφήσει τη δική του, προσωπική κληρονομιά - με τη διάσταση όχι του χρήματος αλλά του στίγματος του δημιουργού- στους επόμενους: στα παιδιά του, στους συνεργάτες του ή και μόνο στους συμπολίτες του. Κοντά στην παλικαριά και την επιμονή, η στάση του Κόνο θυμίζει και ότι η βιομηχανική (περισσότερο από κάθε άλλη επιχειρηματική) δραστηριότητα, τόσο ταυτισμένη αρνητικά με το χρήμα στην τρέχουσα ελληνική αντίληψη, ενέχει και τη διάθεση της κατασκευής, το πάθος της δημιουργίας.
Μέσα στη συμφορά του ίδιου και των γύρω του, ο Κόνο δεν είναι αξιοζήλευτος μόνο για το θάρρος και την ακατάβλητη στάση του. Στα 64 του δηλώνει έτοιμος να ξεκινήσει από το μηδέν όχι σε κάτι καινούριο, αλλά στο ίδιο εκείνο αντικείμενο με το οποίο τόσα χρόνια ασχολούνταν. Πόσο πιο απτή απόδειξη μπορεί να υπάρξει ότι αυτό τον έθελγε και τον συγκινούσε; Και πόσοι μπορούμε να πούμε το ανάλογο για τη δουλειά μας – ακόμη και πολύ (ή έστω …αρκετά) πριν από τα 64 μας χρόνια;
