Ανικανοποίητα παλιόπαιδα
8.7.2008
Στις εφημερίδες τίποτε δεν είναι τόσο συναρπαστικό όσο οι έρευνες –ιδίως όταν η πατρότητά τους δεν είναι δημοσιογραφική, αλλά επιστημονική και δη ιατρική. Κανονικά τέτοια διάκριση δεν έπρεπε να γίνεται και η κυβέρνηση της ΝΔ επιχείρησε να την καταργήσει εν τοις πράγμασιν υπάγοντας γιατρούς και δημοσιογράφους στο Ταμείο Επιστημόνων. Φάνηκε όμως εκεί η μικρότητά μας, αφού προτάξαμε τις συνταξιοδοτικές προσδοκίες μας, μελλοντικές και αβέβαιες, από την εδώ και τώρα απόλαυση της επίσημης παραδοχής ότι π.χ. η στήλη αυτή είναι επιστημονική (που είναι).
Οι έρευνες, λοιπόν, αυτές οι καταπληκτικές που συσχετίζουν την πιθανότητα να πάθει κανείς άσθμα με το ότι η μητέρα του μετά τη σαρκική συνάφεια που οδήγησε στη σύλληψη (του ίδιου ή του αδελφού του) κάπνισε Άσσο Ιντερνάσιοναλ και ήπιε τεκίλα κίτρινη, διακρίνονται, εκτός από τη φαντασία τους, και για τη συνέπειά τους. Διαβάζουμε ότι το 20% όσων παθαίνουν έμφραγμα είναι καπνιστές και, εκεί που μας συντρίβει η διάψευση της εντύπωσής μας ότι το κάπνισμα φιλτράριζε τις αρτηρίες, βλέπουμε σε άλλη προειδοποιητική έρευνα ότι το 46% του ενήλικου πληθυσμού καπνίζει. Ευτυχώς, όταν διαβάζουμε το δεύτερο κείμενο έχουμε ξεχάσει το πρώτο, ακριβώς όπως ο δημοσιογράφος που το έχει γράψει, οπότε γλιτώνουμε το συμπέρασμα πως το κάπνισμα μειώνει τον κίνδυνο εμφράγματος –μια που καπνίζει ο ένας στους δύο, αλλά μόνον ο ένας στους πέντε παθόντες είναι καπνιστής.
Αυτά όχι προς αποθέωση του τσιγάρου (πώς θα ήταν δυνατόν να θεωρεί κανείς αβλαβές το να εισπνέει καπνό από καιόμενα καπνά;), αλλά προς υπόμνηση ότι πολλές από τις έρευνες είναι μπαρούφες, ακόμη κι όταν δεν είναι διαβλητές και πληρωμένες από εταιρείες.
Διαβάσαμε λόγου χάριν προ καιρού ότι, σύμφωνα με έρευνα, τα παιδιά δεν βρίσκουν ευχάριστο το σχολείο. Παλιόπαιδα! Τους παρέχουμε τα πάντα και όλο δυσαρεστημένα είναι (μερικές απ’ αυτά έχουν όμως υπέροχες γάμπες). Ενώ εμείς στην ηλικία τους απολαμβάναμε να σηκωνόμαστε πρωί πρωί και να πηγαίνουμε να διδαχθούμε κατήχηση και λειτουργική, τριγωνομετρία, λατινικά, ανώμαλα ρήματα, όλα δε αυτά διανθισμένα με άφθονη εργασία για το σπίτι, διαγωνίσματα και απειλές περί παραμονής στην ίδια τάξη, για να έχει και αδρεναλίνη η εμπειρία. Θυμάμαι χαρακτηριστικά ότι, μια φορά που είχε αρρωστήσει ο μαθηματικός και μας είπε ο λυκειάρχης να κατεβούμε μία ώρα στα γήπεδα, κόντεψε να γίνει εξέγερση. «Μα όχι, όχι κύριε τάδε, εμείς θέλουμε μαθηματικά, τα μαθηματικά μας. Αν δεν έχετε μαθηματικό, στείλτε έστω το θεολόγο, κάτι. Όχι παιχνίδι!»
Άκου, λέει, δεν βρίσκουν ελκυστικό το σχολείο. Αϊ αμ σοκντ (το «σ» παχύ). Δηλαδή οι δημοσιογράφοι βρίσκουν ευχάριστο να παρακολουθούν τις ομιλίες του Καραμανλή ή του Παυλόπουλου; Οι νοσοκόμες να αδειάζουν πάπιες; Είναι δυνατόν να αισθάνεται κανείς ευχάριστη μια ρουτίνα και μάλιστα μια ρουτίνα συνοδευμένη από βαθμούς, εξετάσεις και αγωνία;
Προσέξτε τώρα την άλλη όψη της ίδιας λογικής. Οι ερευνητές δεν εκπλήσσονται μόνον που τα παιδιά δεν χαίρονται με τη βαρύτερη καθημερινή υποχρέωσή τους. Εκπλήσσονται και με εκείνα που όντως απολαμβάνουν τα παιδιά και οι μεγάλοι. Καπνίζουν; Έχουν πρόβλημα στο σπίτι. Πίνουν; Παιδιά χωρισμένων γονιών. Παίζει το μάτι τους; Είχαν δει ξυπόλητη τη θεία τους σε παιδική ηλικία και τους έμεινε κουσούρι.
Διαβλέπω μόνο δύο δυνατές εξηγήσεις. Ή η ιατρική έχει καταλήξει στο συμπέρασμα πως ο υγιής άνθρωπος απολαμβάνει μόνο τη δουλειά, την πίεση, τις απειλές και το υφάκι του καθηγητή/ εργοδότη και μας το πλασάρουν (το συμπέρασμα) σιγά σιγά, ή έχουμε χάσει τη δυνατότητα να διακρίνουμε το αυτονόητο.
Προσωπικά, όποτε διαβάζω τέτοια πράγματα, πίνω ένα, άντε τρία Calvados (θα μιλήσουμε πολύ γι’ αυτό, καλά να ‘μαστε). Κατευνάζει τον εκνευρισμό και σου επιτρέπει να δεις το υπερρεαλιστικό στοιχείο πίσω από τις έρευνες. Σύμφωνα πάντως με μια απ’ αυτές, όσοι απολαμβάνουν το συγκεκριμένο ποτό και δεν κατάγονται από τη Νορμανδία βασανίζονται από την οδυνηρή ανάμνηση του μήλου που τους έδιναν κάθε μέρα οι γονείς τους για το σχολείο. Εξαιτίας του μήλου δεν τους άρεσαν ούτε καν τα θρησκευτικά.
