Helmut Newton
31.10.2008 - 2:22:20 AM 
(Στη φωτό ο Χέλμουτ Νιούτον σε ώρα εργασίας υπο το άγρυπνο βλέμμα τής συζύγου του.Το συγκεκριμμένο έργο αποτελεί ένα είδος φόρου τιμής σε δύο μεγάλα έργα τής ευρωπαϊκής ζωγραφικής:To "Las Meninas" ΄τού Βελάσκεθ και την "Αλληγορία τής Ζωγραφικής" τού Βέρμεερ)


Παρεξηγημένα αγαπήθηκε απο τα λάιφ-στάιλ περιοδικά και εξίσου παρεξηγημένα μισήθηκε απο τον ομιχλώδη-αλλά και πολλές φορές μουχλιασμένο-κόσμο τής "καλλιτεχνικής" φωτογραφίας. Οι πρώτοι είδαν τον ερωτισμό τών φωτογραφιών του σαν την λύση στην εναγώνια προσπάθεια τους να πορνογραφήσουν θεμιτά. Οι δεύτεροι, αγέλαστοι και στυφοί, τρομάξαν με το καινοφανή του χειρισμό τού ασπρόμαυρου που το θεωρούσαν σαν αποκλειστικό και προνομιακό πεδίο δράσης τους. Και βέβαια φθόνησαν το πλούτο που τού προσεκόμισε η φαινομενικά σχιζοειδής του δραστηριότητα.

Στο πυρήνα αυτής τής παρεξήγησης βρίσκεται η μικρή απόσταση που χωρίζει τούς ανεπαρκείς καλλιτεχνίζοντες απο τούς μονομανώς και ανοήτως "μοδίζοντες" . Και βέβαια μίλια μακριά ο χιουμορίστας και πληθωρικός φωτογράφος που, εικονικότερος κάθε άλλου καλλιτέχνη (με την εξαίρεση τού Χίτσκοκ), απεικόνισε τίς εμμονές του ζώντας ένα ερωτικό βίο απροσδόκητα συνεσταλμένο και εγκρατή, παραμένοντας μέχρι και το γκλαμουράτο τέλος του,σκληροπυρηνικά μονογαμικός.

Ο Χέλμουτ Νιούτον ανήκει στη κατηγορία τών καλλιτεχνών που θα τούς χαρακτηρίζαμε άνισους. Αυτό όμως συμβαίνει όχι γιατί τίς στιγμές που αποδεικνύονταν κατώτερος τών περιστάσεων ήταν ανεπαρκής αλλά γιατί όντας απίστευτα παραγωγικός ήταν μοιραίο να πέφτει σε επαναλήψεις. Ακόμα όμως και στίς δεύτερες ποιοτικά δουλειές του η προφάνεια τού χιούμορ του ήταν η ζέουσα απόδειξη τής χαράς που έπαιρνε απο τη φωτογράφιση. Πίσω απο κάθε εικόνα ,ακόμη και τη φαινομενικά πιό απλή, ακόμη και τη λιγότερο -πάλι φαινομενικά -ελκυστική, υπάρχει ένα εύρημα, ένα, έστω και υποτυπώδες,στοιχειώδες,αλλά ε-ύ-ρ-η-μ-α. Όταν κλήθηκε να φωτογραφίσει τον ανοικονόμητα άγαρμπο, μονίμως ασουλούπωτο και πάντα πολυάσχολο γερμανό Καγκελάριο Χέλμουτ Κόλ το εύρημά του ήταν να τον τοποθετήσει δίπλα στον ογκώδη κορμό τού γηραιότερου και εντυπωσιακότερου απο τα δέντρα που περιέβαλλαν το κτήριο τής Καγκελαρίας. Ενδεχομένως ο συμβολισμός να ήταν εύκολος αν κριθεί εκ τών υστέρων και η φωτογραφία ίσως απο μερικούς να μη κριθεί και σαν η καλύτερη δυνατή. Όμως όλα πρέπει να μπούν στα συμφραζόμενα τής λήψης και ανάλογα να κριθούν. Η ουσία είναι οτι για κάθε εικόνα του υπήρχε ένας εικονιστικός στοχασμός που οδηγούσε στο εύρημα κι απο κεί στην οργάνωση έτσι τής φωτογράφισης για την καλύτερη δυνατή ανάδειξη αυτού τού ευρήματος.

Φυσικά ο Χέλμουτ Νιούτον είναι ο μεγαλύτερος ερωτογράφος που ανέδειξε η φωτογραφία. Και αυτή η διατύπωση πρέπει κάπως να επεξηγηθεί. Θέλουμε να πούμε οτι ο ερωτισμός τών εικόνων τού Νιούτον είναι καθαρά, αυθεντικά φωτογραφικός. Είναι τελείως αποκομμένος απο κάθε υποψία ζωγραφικής ερωτογραφίας. Δεν υπάρχει ούτε το ελάχιστο ίχνος πικτοριαλισμού στίς φωτογραφίες του, καμία αναφορά σε άλλες τέχνες έξω απο τη φωτογραφική και μόνο σ'αυτή. Εδώ αξίζει να αντιπαρατεθεί η Νευτόνεια ερωτογραφία μ'εκείνη τού Μαπλθορπ. Ενώ το πρώτο τον ενέπνευσε το σινεμά τού μεσοπολεμικού Βερολίνου και η λαϊκή πορνογραφία τής εποχής,τού Μαπλθορπ- παρόλη την ομολογία του για επίδραση τής ανάλογης αμερικάνικης πορνογραφίας- η φωτογραφική  τέχνη αποπνέει την αποστειρωμένη αισθητική τών μαρμάρινων συμπλεγμάτων τού νεοκλασσικισμού τού Κανόβα. Ο αμερικανός φωτογράφος φλερτάρει με το κιτς τής καλλιτεχνικότητας ενώ ο Νιούτον το σοδομίζει με το ζωοποιό του ανελέητο χιούμορ ακόμα κι όταν παιχνιδιάρικα το προσεγγίζει . Καμιά φορά η πρόθεση τής καλλιτεχνικότητας είναι το εγχειρίδιο που τη σκοτώνει. Τέτοιο μαχαίρι ο Νιούτον ποτέ δε κράτησε. Ποτέ δε παρέστησε το καλλιτέχνη. Ακομπλεξάριστα, φυσικά και ανεπιτήδευτα ήθελε να ασκήσει το επάγγελμα τού χαρούμενου κι ευτυχισμένου, δηλ. τού λυτρωμένου, ηδονοβλεψία με το συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι όλων τών άλλων,ότι οργάνωνε τα θεάματα που απολάμβανε.Είχε πάντα στο μυαλό του μιά πρώτη ιδέα ,μιά πρώτη σύλληψη, ένα εύρημα όπως είπαμε και πιό πάνω αλλά είχε κι κείνα τα απαραίτητα ριφλέξ, ίδιο τής φωτογραφικής τέχνης, που επιτρέπουν και στο απρόβλεπτο να πάρει τη θέση του με τον αυτοσχεδιασμό και να ενταχθεί στο ήδη οργανωμένο σύστημα φωτογραφικής εικονοποιίας.

Απο αυτά που γνωρίζω για τον άνδρα συνάγω οτι μιά φωτογραφιση μαζί του πρέπει νάταν μιά περιπέτεια γλεντιού για όσους τον περιέβαλαν με οποιαδήποτε ιδιότητα τη στιγμή τής λήψης. Στην ιστορία τής φωτογραφίας δεν υπάρχει άλλος-με την εξαιρεση ίσως τού Lartigue- που νάταν πιό πρόσχαρος και λιγότερο ανασφαλής έναντι όλων τών συνεργατών του και φυσικά απέναντι στον ίδιο τον εαυτό του. Δεν υπάρχει καλύτερη εγγύηση για ευτυχέστερα αποτελέσματα απο μιά τέτοια συμπεριφορά τού δημιουργού την ώρα που παράγει το έργο του. Έχετε καμιά αμφιβολία οτι το τραγούδι κάνει πιό γευστικό το φαγητό τού μάγειρα, πιό μαλακό το δέρμα τού τσαγκάρη ή πιό γλυκό το τελευταίο φιλί  τού "κοριτσιού" λίγο πριν αφήσει ο ερωτικά ανέστιος άνδρας τον οβολό του στο κομοδίνο που τρίζει;
 Permalink 
« Homefood
Αρχείο
Δημοφιλή
› 
Η σφαγή τών νηπίων
› 
Seydou Keyta (A' μέρος)
› 
Ο κινητήρας τών αισθήσεων
› 
Αβγά και χρυσές πορδές
› 
Το κακό οικόπεδο κάνει τον καλό αρχιτέκτονα
© ΙΣΤΟΣ 2024
Εικονολογάς
«Γεννημένος στο –μακρινό πια– 1958, ασχολούμαι με το να παράγω, να καταναλώνω, να διαβάζω και εσχάτως να γράφω για εικόνες».
« Bloggers