Ο κόσμος τελικά δε χάρηκε με το ευρώ. Τόχει συνδέσει με μιά διχόνοια ψυχική βαθειά μέσα του. Αυτό που πάντα ήταν όραμα κι απωθημένο, δηλαδή ελπίδα- η Ευρώπη- κατάντησε εφιάλτης και ζόφος. Το ίδιο απ'άκρου εις άκρον σ'όλη την Ευρώπη. Απογοήτευση και μιά ακατανίκητη τάση απαξίωσης περα ως πέρα. Κι όμως αυτό που τώρα είναι πραγματικότητα απτή και βιωμένη, σε κάποιους ήταν διαίσθηση και ένστικτο μουγκό μα κι εύγλωττο μαζί απο τη πρώτη κιόλας μέρα που ήρθαν σ'επαφή μ'αυτό το κρύο χρήμα,το πιό απρόσωπο και κρύο χρήμα όλων των εποχών.
Τη πρώτη μέρα που οι οικείοι μου αντίκρυσαν αυτό το θρυλικό πλαστικό σακκουλάκι με όλη εκείνη τη γκάμα τών κερμάτων και μιά ευρεία χαρτονομισμάτων, είδα μιάν αμηχανία,ένα μούδιασμα,ένα μετέωρα απορημένο βλέμμα και ένα αίσθημα μίζερης και κολοβωμένης προσδοκίας. Κέρματα σε μέγεθος κεφαλής πρόκας και μιά συλλογή απο -κυριολεκτικά- απρόσωπα χαρτονομίσματα.
Μιά φωτογραφία του 500ευρου είναι πάντα μιά καλή αφορμή για μιά θέα στο όνειρο. Θαυμάστε το το ακριβοθώρητο.Ίσως νάναι το μόνο αληθινά όμορφο χαρτονόμισμα.170.000 δραχμές!
Απο πιτσιρικάς πάντα χάζευα τις παραστάσεις στα χαρτονομίσματα και εντρυφούσα στις γλυφές τής χάραξης των κερμάτων. Μαζί με τα γραμματόσημα είναι η πιό πρόσφορη εικονογραφία ακόμη και για το πιό απομονωμένο άνθρωπο του κόσμου. Και πρέπει να το παραδεχτούμε ότι στο χρήμα έχει επενδυθεί πολύ χρήμα για να γίνει παραπέρα ελκυστικό και ευπαρουσίαστο (και πονηρούλικα δύσκολα παραχαράξιμο). Υπάρχει Έλληνας που δεν αγάπησε το κατοστάρικο με το Δημόκριτο ή το παλιότερο με την Αθηνά;
Το κατα τη ταπεινή μου γνώμη πιό αισθαντικά σχεδιασμένο ελληνικό χαρτονόμισμα απο καταβολής ελληνικού κράτους. Και τόσο τρυφερά λαϊκό!Στού καθενός τα χέρια κυκλοφόρισε.Η χαρά του περιπτερά!
Θυμάμαι τη μάνα μου να χαζεύει εκείνη την Υδραία αρχοντοπούλα στο χιλιάρικο. Και βέβαια το αψύ,αετίσιο βλέμμα του Κολοκοτρώνη πρόσθετε κύρος στο ήδη "βαρύ" τών πέντε χιλιάδων δραχμών. Αν το χρήμα βγαίνει με κόπο τότε, όταν αυτός ο κόπος προσωποποιείται και μάλιστα αισθητικά, έχει κάτι να δώσει στο ψυχισμό αυτού που κόπιασε. Υπάρχουν άνθρωποι που αγάπησαν το βασιλιά μόνο και μόνο γιατί φιγουράριζε το προφίλ του στα σεντούκια τους.
Θέλω να πώ ότι ακόμα κι αν το χρήμα στη πραγματικότητα δεν είναι καθαυτό η αξία η ίδια αλλά τη συμβολίζει-γι'αυτό κι ένα ληγμένο νόμισμα δεν έχει πιά την ονομαστική του αξία- δηλαδή ακόμα κι αν είναι μιάς αφηρημένης σύλληψης έγγραφο με πολύ συγκεκριμμένη όμως και απτή εφαρμογή -όπως η επιταγή-αυτό δεν είναι λόγος να είναι και απρόσωπα διατυπωμένο. Αυτό το κατάλαβαν πολύ καλά οι λογής υπεύθυνοι για την έκδοση ιδιαίτερα τών χαρτονομισμάτων. Έχω κάθε βάσιμο λόγο να πιστεύω ότι η χαρακτική τέχνη προόδευσε και έδωσε μερικά απο τα καλύτερα δείγματά της μέσα απο την εξαιρετικά απαιτητική τέχνη τής σχεδίασης του χαρτονομίσματος.
Η αγάπη μου για τα γερμανικά χαρτονομίσματα αντανακλά την αγάπη μου για τα πορτραίτα τής Γερμανικής Αναγέννησης-και ιδαιτερα εκείνα του Ντύρερ.
Οι στεγνοί και αισθηματικά λοβοτομημένοι γραφειοκράτες που απαρτίσαν την επιτροπή για τη σχεδίαση του νέου ευρωπαίκού νομίσματος σκέφτηκαν με όρους επιταγής. Είδαν το χαρτονόμισμα σαν φορέα αξίας στενά και πιεσμένοι απο την ανάγκη ισορροπιών μέσα στην ευρωπαϊκή ένωση οδηγήθηκαν στο να δώσουν εντολή για τη σχεδίαση των χαρτονομισμάτων με το τρόπο που ξέρουμε. Το αποτέλεσμα; ένα σύμφυρμα θολής ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής σα να πρόκειται για δείγματα αρχιτεκτονικής σχολής. Απόπειρα αναπαράστασης αρχιτεκτονικών στυλ καθόλη τη διάρκεια της ευρωπαϊκής ιστορίας και φυσικά ποτέ συγκεκριμμένα μνημεία(είπαμε οι ισορροπίες!). Brainstorming αναισθησίας, δουλειά αποστειρωμένη σε εργαστήριο ταπεινά υπολογιστικών αλλά μικρονοϊκών εγκεφάλων. Και συμβολισμός(αυτός με τα γεφύρια στη πίσω όψη) επιπέδου κατηχητικού.
Σταθερή αξία-σταθερή εικονογραφία: το ένα στηρίζει το άλλο. Με φοβίζει μόνο η ώρα-μακρινή σίγουρα-που θα γίνει κι ο Μπούς χαρτονόμισμα.Πεντοχιλιοδόλλαρο?
Η επιλογή ενός ντιζαινάτου νομίσματος, απρόσωπου και αβάσταχτα χλωμού είναι απο μόνη της ενδεικτική του τί μυαλά διοικούν την Ευρώπη σήμερα: κρυόκωλοι, βολεμένοι γραφειοκράτες, συνεπαρμένοι απο το αλειτούργητο "λειτουργικό" design του παντού και με κάθε τρόπο μινιμαλισμού. Στις λαϊκές, στα καφενεία, μα πρόπάντων στα πανηγύρια, δε μαγαρίζει ο κόσμος πιά το σάλιο του για το ξενέρωτο "χαρτί" . Το ευρωνόμισμα θέλει λοιπόν επανασχεδίαση και κυρίως θέλει πρόσωπο. Ας είναι τα οικεία πρόσωπα τής τέχνης κι ας είναι και κοινοτοπίες. ΠΡΟΣΩΠΑ νάχει μόνο. Νάχει ο κόσμος νά λέει, να μιλάει και να σεκλετίζεται για τα πρόσωπα τού χρήματος. Μιά Αφροδίτη ας πούμε, μιά Τζοκόντα , μιά Ινφάντα ή μιά καλλονή του Κλιμτ. Έχουν πρόσωπο αυτά τα κορίτσια και άρα θα λειτουργήσουν σαν ένα όχημα αγάπης σε κάτι κολασμένα άπονο, άδικο και κακούργο(με τη τσιτσανική έννοια του όρου) όπως είναι τα κορίτσια και το χρήμα.
Νάχουμε
και κάτι για τη περίπτωση που η Τουρκία μπεί στην Ευρωπαίκή Ένωση:J.D. Ingres :Η μεγάλη Οδαλίσκη.Τη φαντάζεστε σε χαρτονόμισμα; Θα καίγονται οι πίστες!
