Στο σύντομο ταξίδι μου στον κόσμο της μητρότητας ένα από τα πράγματα που με αιφνιδίασαν δυσάρεστα ήταν όταν η μαία μου, η Πέρμα, μάχιμη συνδικαλίστρια στο Σύλλογο των Μαιών και ροκ τύπος, είπε ότι στην Ελλάδα το ποσοστό των γυναικών που θηλάζει αγγίζει μόλις το 20%. Το νούμερο είναι τόσο θλιβερά χαμηλό που σκέφτεσαι πως αν είναι τα μικρά πλασματάκια να τραφούν με γάλα-σκόνη, που καταλήγει σαν πέτρα στο στομαχάκι τους, καλύτερα να πίνουν μητρικό σε μπουκάλι.
Όμως γιατί στην Ελλάδα οι γυναίκες δεν θηλάζουν; Επιστρέφω στην προσωπική μου εμπειρία. Ομολογώ πως, αν δεν είχα τη συμπαράσταση της Πέρμας, ούτε εγώ θα τα κατάφερνα παρ’ ό,τι το ήθελα πολύ. Θυμάμαι εκείνες τις πρώτες πέντε μέρες στη θαυμάσια πανεπιστημιακή κλινική του «Αλεξάνδρα». Όλα ήταν δύσκολα, και μάλιστα σε μια κλινική όπου έχεις το δικαίωμα να έχεις δίπλα σου το μωρό συνέχεια: Το πλασματάκι δεν έβρισκε το δρόμο για το στήθος, έκλαιγε σπαραχτικά και όλοι μου ζητούσαν να του δώσω υποκατάστατο με το μπιμπερό για να μην ανεβάσει ίκτερο.
Εκείνες τις κρίσιμες πρώτες μέρες είναι που συνήθως οι γυναίκες χάνουν το παιχνίδι του θηλασμού. Από άγνοια, σκόπιμη παραπληροφόρηση ή (το χειρότερο) συνειδητή απόφαση.
Το παιχνίδι το χάνεις όταν είσαι πιο ευάλωτη, τότε που σου λένε «μα, φυσικά, ο θηλασμός είναι ό,τι καλύτερο, αλλά δώσ’ του τώρα το υποκατάστατο με το μπιμπερό». Κανείς φυσικά δεν σου λέει πως το μωρό που θα πιάσει ευκολότερα τη θηλή του μπιμπερό κάνει μια απλή θηλαστική κίνηση η οποία δεν έχει καμιά σχέση με την κίνηση που θα κάνει όταν αντλήσει το μητρικό γάλα κατευθείαν από το στήθος. Η δεύτερη φτάνει μέχρι το αυτάκι και γυμνάζει ιδιαίτερα την κάτω γνάθο βοηθώντας έτσι στην καλύτερη ανάπτυξη της στοματικής κοιλότητας. Και ασφαλώς, πάνω απ’ όλα, αυτή η μαγική κίνηση προκαλεί την έκκριση της ορμόνης η οποία δίνει το σήμα για την παραγωγή του μητρικού γάλακτος. Κι αυτό γίνεται μόνο με το στοματάκι του μωρού. Όχι με το θήλαστρο.
Οι ειδικοί λένε πως ο θηλασμός «εγκαθίσταται» περίπου δεκαπέντε ημέρες μετά τη γέννηση. Εάν σε αυτό το διάστημα το μωρό τρέφεται παράλληλα και με μπιμπερό, ανεξαρτήτως του αν το μπιμπερό περιέχει μητρικό γάλα ή υποκατάστατο, τότε ο θηλασμός έχει πρόβλημα. Είναι βέβαιο πως σταδιακά η ποσότητα του γάλακτος θα μειωθεί. Άλλωστε, αυτές είναι και οι οδηγίες για να ξεκινήσει και η αντίστροφη διαδικασία, όταν δηλαδή μια γυναίκα επιθυμεί να σταματήσει να θηλάζει.
«Ψιλά» γράμματα θα μου πείτε… Ο αριθμός είναι εξοργιστικός. Το 20% των Ελληνίδων θηλάζει. Κι όχι πάντα από άγνοια. Πολύ φοβάμαι, τις περισσότερες φορές από εγωισμό και ματαιοδοξία. Να μην «πέσει» το στήθος, να χάσεις ταχύτερα βάρος κ.λπ.
Γυναίκες που έχουν ένα χρόνο άδεια λοχείας ΔΕΝ θηλάζουν! Γυναίκες που έχουν τέσσερις μήνες άδεια λοχείας επιστρέφουν από ανασφάλεια στο γραφείο για να εισπράξουν κολακευτικά σχόλια για τη σιλουέτα τους στην αποκατάσταση της οποίας έδωσαν το βάρος. Υπάρχει κι ένα ποσοστό περίπου 7% που έχει πραγματικό πρόβλημα υγείας.
Εδώ και λίγα χρόνια και στην Ελλάδα πολλές γυναίκες έχουν ανακαλύψει τα θήλαστρα, ηλεκτρικές συσκευές άντλησης μητρικού γάλακτος. Η εν λόγω μέθοδος είναι πολύτιμη για πρόωρους τοκετούς όταν τα βρέφη μένουν στη θερμοκοιτίδα, αλλά και για θηλάζουσες που μπορούν να δημιουργήσουν τη δική τους τράπεζα γάλακτος. Ακόμα έχω κρατήσει στον καταψύκτη στους μείον 22 βαθμούς δυο μπουκαλάκια από το Φλεβάρη του 2008… Και τις πιο έντονες μνήμες με το swing της medela, που με βοήθησε να κρατήσω λίγο ακόμα το γάλα μου όταν επέστρεψα στο γραφείο και έλειπα πολλές ώρες από το σπίτι.
Πολλές γυναίκες ενώ μπορούν να θηλάσουν επιλέγουν να αντλήσουν. Εάν ο θηλασμός είναι ό,τι καλύτερο, γιατί οι γυναίκες προτιμούν να αντλούν το γάλα τους και να ταΐζουν τα μωρά τους με το μπιμπερό;
Ο θηλασμός είναι κουραστικός. Ξυπνάς κάθε 3 ώρες επί 24ώρου βάσεως για να θηλάσεις το μωρό. Η αλήθεια είναι ότι με το θηλασμό δεν ξέρεις αν ήπιε 40ml. Με το μπιμπερό ξέρεις. Τα 90ml στο μπιμπερό πιθανώς σου εξασφαλίζουν έναν ύπνο έξι-εφτά συνεχόμενων ωρών. Και λιγότερες τύψεις… Γιατί, κατά βάθος, ξέρεις ότι αυτό που κάνεις είναι εγωιστικό. Βάζεις τον εαυτό σου πάνω από τις ανάγκες του μωρού.
Μήπως ο τρόπος που ταΐζουμε τα μωρά μας δείχνει και γιατί αποφασίσαμε να τα φέρουμε στον κόσμο;
