Η επιστήμη μπόρεσε, όπως ξέρουμε, να αποκρυπτογραφήσει το dna, έχει όμως ακόμη πολύ δρόμο μέχρι να πει το «νυν απολύοις τον δούλον σου». Και πράγματι, μέσα σε απόλυτη μυστικότητα, δίπλα στον πολυδιαφημισμένο επιταχυντή του CERN, «τα καλύτερα μυαλά της γενιάς μου, χαλασμένα από την τρέλα, λιμασμένα υστερικά γυμνά» (για να θυμηθούμε τον Γκίνσμπεργκ σε μετάφραση Μπερλή) παλεύουν να ξεδιαλύνουν το μεγάλο μυστικό της βιολογίας, τον λεγόμενο συντελεστή οργής. Εις μάτην. Λίγα πράγματα, αν και καίρια, έχουν βρει. Όπως ότι μια γυναίκα οργίζεται αν ξεχάσεις τα γενέθλιά της. Ή ότι ένας άντρας τρελαίνεται αν τον ρωτήσεις «ποιοι παίζουν» την ώρα που ο Δέλλας έχει πάρει θέση στο πρώτο δοκάρι να στείλει την Τσεχία σπίτι της. Τίποτε παραπάνω, όμως. Α, και κάτι ακόμη: ότι σε κάθε άνθρωπο ο συντελεστής οργής για δεδομένο ερέθισμα φθίνει με το χρόνο. Τα τσαλιμάκια της φιλενάδας σου σε τρελαίνουν τον πρώτο χρόνο (ή μήνα), σε εξοργίζουν τον δεύτερο, σε εκνευρίζουν τον τρίτο – «ποια τσαλιμάκια;», λες τον τέταρτο.
Και όμως ένα ερέθισμα, καλά να είναι, έχει αμείωτο συντελεστή οργής και σε κάνει να αισθάνεσαι νέος εις το διηνεκές. Οι καθηγητές (ιδίως εκείνοι της ιατρικής) και οι δημοσιογράφοι που τους αναπαράγουν. Έχω περάσει 27 χρόνια και άπειρα κείμενα τσαντίλας και κάθε φορά λέω πως τα έχω δει όλα, πως πλέον δεν μπορώ να οργιστώ ό,τι κι αν διαβάσω, ακόμη και αν διαγιγνώσκει στατιστική σχέση ανάμεσα στο πόσα ντράι μαρτίνι πίνει ο γκόμενος της αδελφής του ξαδέλφου μου με το πόσο Κασιμάτη (τον συνταγματολόγο, όχι τον φίλο μου τον Στέφανο) μπορώ να αντέξω. And yet! Εκεί που λες ότι ο συντελεστής οργής μηδενίστηκε, βλέπεις το μεγαλείο των ακαδημαϊκών δασκάλων – και των συναδέλφων που τους δίνουν βήμα. Ακούτε, ρε; 701 (όχι 700, ούτε 699) δισ. ευρώ σε τιμές 2008 θα στοιχίσει η αδράνεια μας αν δεν κάνουμε κάτι για την κλιματική αλλαγή. Πότε; Το …2100! Από το …2071 μέχρι το 2100, αν μείνουμε αδρανείς, στα πεδινά θα χρειάζεται ψύξη μέχρι και 40 μέρες τον χρόνο (στα ορεινά όχι – τις νύχτες θα εξακολουθείς να δαγκώνεις το …. σου).
Αυτά και άλλα τέτοια είπε καθηγητής. Προέβλεψε, εκτίμησε, δραχμοποίησε («ευρω»ποίησε, τέλος πάντων). Τον ακούσαμε , τον δημοσιεύσαμε, τον κάναμε τίτλο και γράφημα. Κανείς δεν έβγαλε τα γιαούρτια με τον πήλινο κεσέ, κανείς δεν είπε «ρε μεγάλε, εσείς δεν μπορείτε να υπολογίσετε ούτε πόσο θα ανέβουν του χρόνου τα έξοδα του ΕΣΥ, αν ένας στους δέκα φάει ένα αγγουράκι Ισπανίας παραπάνω». Πήγε, μίλησε και έφυγε αγιαούρτωτος. Ζωή να έχει, με έκανε μετά από καιρό να νιώσω νέος. Μέχρι τότε νόμιζα ότι η ηλικία με είχε ευνουχίσει. Ότι ο συντελεστής οργής είχε πιάσει πάτο μαζί με τη λίμπιντο.
Ευτυχώς δεν είναι ο μόνος. Δάσκαλοι και μαθητές είναι συναγωνιστές. Δύο μέρες μετά τη δημοσίευση (και τρείς μετά την ομιλία), νέα γυναίκα (μόνη ψάχνει;), τελειόφοιτος πανεπιστημίου, είπε εντός δεκατριών λεπτών τα εξής διαδοχικά: α) Ότι χάρηκε που προπηλάκισαν τον Πεταλωτή γιατί τα νέα μέτρα είναι εξοργιστικά. β) Ότι έδωσε ένα μισθό και κάτι για να πάρει ένα δαχτυλίδι που της άρεσε (παρένθεση: καλά έκανε, αφού το ήθελε). γ) Ότι δεν την πειράζει να πουλήσει το αυτοκίνητό της για να γίνουν οι αναγκαίες για την εθνική εξυγίανση οικονομίας – αλλά όχι να μιλάει κι ο Πεταλωτής. δ) Ότι περπατάει σπίτι – δουλειά 4 χιλιόμετρα διότι δεν έχει το εισιτήριο επειδή τα μέτρα είναι σκληρά - όχι επειδή πήρε το δαχτυλίδι.
Μέχρι θανάτου θα μείνουν θαμμένοι στις στοές του CERN οι ερευνητές για τον συντελεστή οργής και τίποτε δεν θα έχουν ανακαλύψει, θα πεθάνουν με την απορία όπως ο ήρωας του Κάφκα μπροστά στην πύλη κατανόησης του Νόμου.
Και όσοι νομίζετε ότι αυτοί οι δάσκαλοι και αυτές οι μαθήτριες είναι πλάσματα σατιρικής φαντασίας, εσείς, όπως θα έλεγε ο Κίνγκσλεϊ Έιμις, «you cannot have been around much yet» - ίσον, μάλλον είστε νιόφερτοι στην Hellas. Καλώς ήρθατε, πάντως. Και ζήστε τον μύθο.
