Α, ώστε ήταν υπερβολή. Ήταν ακραίο. Το παράκανε η εταιρεία λεωφορείων του Παρισιού (ή των Παρισίων;), που απαγόρευσε την ανάρτηση στα οχήματα διαφημιστικής αφίσας της ταινίας για την Κοκό Σανέλ επειδή απεικόνιζε την πρωταγωνίστρια με τσιγάρο. Γιατί όμως ακραίο; Μια χαρά το σκέφτηκε η εταιρεία. Η Σανέλ, σου λέει, κάπνιζε σαν φουγάρο, πενήντα σιγαρέτα ημερησίως, και έζησε μέχρι βαθιά γεράματα. Καπνίζοντας ξανάγραψε τη μόδα, την έννοια του κλασικού, έγινε διάσημη. Δεν ήταν πολιτικώς ορθή η άτιμη. Πού πας, κυρία μου, με μαύρους πνεύμονες να μας χαλάσεις τη μανέστρα; Κομμένη η αφίσα. Η εταιρεία είχε δίκιο. Όχι η υπουργός που το βρήκε υπερβολικό. Αυτή ας πρόσεχε νωρίτερα, όταν σε μια χώρα καπνιστών απεφάνθη ότι θα πρέπει να τους το κόψει στα καφενεία. Μετά θα τους κόψει και το κρασί. Θα πηγαίνουν στα καφέ να πίνουν φυσικό χυμό και να κάνουν μονόζυγο.
Έχω βαρεθεί να διαβάζω σχόλια για το κάπνισμα στους δημόσιους χώρους που, είτε αναφανδόν υπέρ είτε με επιφυλάξεις, αρχίζουν με τον μόνιμο πρόλογο ότι η απαγόρευση είναι σωστή επειδή το κάπνισμα είναι ανθυγιεινό. Ε και; Ανθυγιεινή είναι και η μαλακία, η διανοητική δηλαδή (γιατί η άλλη, η κυριολεκτική, προφυλάσσει από τον καρκίνο του προστάτη), αλλά κανείς δεν έβαλε νομοθετικό χαλινάρι στους πολιτικούς αρχηγούς, στους διάφορους εν ζωή μεγάλους Έλληνες και στους ασκούντες πάσης φύσεως εξουσία (διάβαζε εργοδότες) που μας βομβαρδίζουν με τέτοιες, φροντίζοντας να αυξάνουν τη συνταγογράφηση ψυχοφαρμάκων. Η ίδια η ζωή είναι ανθυγιεινή. Αναπνέοντας, οξειδωνόμαστε και πεθαίνουμε. Τι να πούμε; Κρατάτε την ανάσα σας και μην καπνίζετε;
Μήπως να θυμίσουμε μερικές τριβιάλ παραμέτρους; Πρώτον, το κάπνισμα είναι νόμιμο. Αν είναι τόσο κακό, να τεθεί εκτός νόμου –τέρμα οι καπνοπαραγωγοί, τέρμα οι θέσεις εργασίας στις καπνοβιομηχανίες, τέρμα και οι φόροι που εισρέουν στα κρατικά ταμεία. Πεδίο δόξης για τη νέα δραστηριότητα, το λαθρεμπόριο καπνού. Να δει ο σερ Παπαθανασίου τι εστί βερίκοκο. Βου, εξ όσων ενθυμούμαι, η αξιόλογη θεωρία περί ατομικών δικαιωμάτων δεν έχει φτάσει να υποστηρίζει το δικαίωμα να πηγαίνει κάποιος άκαπνος στα μπουζούκια, όπως ούτε να τυρβάζει εκεί κάποιος ενοχλούμενος από τη μουσική τους, όπως ούτε να σέβονται οι ψη(σ)ταριές τις επιλογές ενός βετζετέριαν. Θέλουν κάποιοι άκαπνα μπουζούκια και μπαρ; Να μαζευτούνε να τα στηρίξουνε, να κονομήσουν κιόλας. Αλλά δικαίωμα σε άκαπνα μπουζούκια δεν το γλέπω. Γάμα (τρίτον εννοώ, όχι την κατηγορική προσταγή του πρώην γ. γ. του υπουργείου Πολιτισμού), ποιος είπε ότι η ανθρώπινη ευτυχία ορίζεται από τα υγιεινά; Και τι σημαίνει υγιεινό; Αυτό που κάνει τον άνθρωπο ευτυχή ή εκείνο που του αυξάνει τη μακροβιότητα –κι ας είναι ο μακρός βίος γεμάτος νευρώσεις;
Έχουμε πει πολλά γι’ αυτό και θα πούμε κι άλλα. Όπως ότι υπάρχει μέση οδός, λόγου χάριν εκστρατείες για να περιοριστεί το τσιγάρο και να γίνονται σεβαστοί οι μη καπνιστές εκεί που είναι υποχρεωμένοι να πηγαίνουν, όπως σε υπηρεσίες και τράπεζες. Στους χώρους διασκέδασης, όμως, πόθεν; Αν θέλει κανείς να μοιάζουν τα μπουζούκια με τσαγιερίες, να πηγαίνει σε βεγγέρες και να μας αφήσει ήσυχους, όπως πρέπει να κάνουν κι οι καπνιστές αν θέλουν Λυρική Σκηνή με θεριακλίκι. Αλλά διά νόμου μπαρ για παιδάκια με ροζ πνεύμονες; Δηλαδή, έχω άδικο που εύχομαι αυτός ο νόμος να γίνει κουρέλι;