Γιατί φωτογραφίζουν οι τουρίστες;
22.11.2008 - 1:37:32 AM
Αυτό που τόσο απαξιωτικά και επιτιμητικά διατυπώνεταται, οτι δηλαδή κάποιοι φωτογραφίζουν την Ακρόπολη χωρίς καν να προλάβουν να τη δούν, μπορεί τελικά να αποδειχτεί οτι δεν έχει τόσο αρνητικό φορτίο. Μπορεί δηλαδή ο πιό εύκολος τρόπος για να δείς το Παρθενώνα καλά, νάναι να το φωτογραφίσεις.
Όλοι έχουμε βρεθεί εκεί πάνω κι έχουμε νιώσει την έκσταση μπρός στο μνημείο. Κι έχουμε δεί και τών άλλων τα ανάλογα συναισθήματα. Υπάρχει δέος, αυτό είναι αναντίρρητο. Αυτό το δέος φέρνει αμηχανία. Η πρώτη εντύπωση πρέπει κάπως να διοχετευτεί σε μιά κίνηση, σε μιά λέξη, σε μιά ανάσα, σε μιά εκφορά συναισθήματος χαρωπής σύγχυσης, περίπου όπως όταν πρωτοβλέπεις θάλασσα που θα πετάξεις το πρώτο σου βότσαλο. Σκεφθείτε οτι υπάρχουν εκστασιακές καταστάσεις που καταλήγουν στο άναμμα ενός τσιγάρου. Δε μοιάζει κι αυτό φαινομενικά κάπως βέβηλο σε σχέση με ό,τι έντονο προηγήθηκε;
Η αντίδραση τού να σηκώσει κάποιος τη κάμερα του και να φωτογραφίσει είναι φυσική, ενστικτώδης και σχεδόν απαιτούμενη απ'το φυσιολογικό άνθρωπο. Πρέπει να αιχμαλωτιστεί (ακούγεται τετριμμένα αναμενόμενη η λέξη αλλά πιστέψτε με εκφράζει αλήθεια και ουσία) η συγκίνηση και πρέπει να είμαστε ευγνώμονες στο θεό τής τεχνολογίας που μάς βρήκε μιά τόσο όμορφη διέξοδο.
Πέρα όμως απο τη προφανή συναισθηματική λειτουργικότητα, υπάρχει και ουσία σ'αυτή τη παρεξηγημένη αυτοματική κίνηση. Είτε το μνημείο είναι ο Παρθενώνας είτε το Ταζ Μαχάλ, το γεγονός είναι οτι η πρώτη εντύπωση που έχουμε απ'το μνημείο είναι παραλυτική και συγχυτική. Είναι ένα βίωμα ολκής, που κάπως θέλει το χρόνο του μέσα μας για να ωριμάσει. Αυτός που χρησιμοποιεί το σκόπευτρο τής μηχανής του, στο σύντομα μεγάλο και σπουδαίο αυτό διάστημα, έχει καταφέρει να χωρέσει, να συμπυκνώσει και άρα ώς ένα βαθμό να συλλάβει, αυτό που έχει απέναντί του, τη πρώτη του γενική εντύπωση. Διαφορετικά θα περίμενε απο τα παλαβωμένα του μάτια ,που τρέχουν αλλοπαρμένα εδώ κι εκεί ,σε μιά φρενίτιδα βλεμμάτων ανεστίαστων και αμήχανων, να τού στείλουν τα μηνύματα που όμως τούς είναι αντικειμενικά αδύνατο να συλλέξουν.
Το σκόπευτρο έχει συντεταγμένες στίς οποίες αναγκαστικά θα ενταχθεί οτιδήποτε βλέπουμε μέσα του. Ακόμα και το πιό αδέξιο κάδρο είναι λιγότερο άναρχο απο ένα ζαλισμένο ,ταλαιπωρημένο απο μιά καταιγίδα εντυπώσεων βλέμμα. Θυμάμαι τη δασκάλα μου στο δημοτικό που μ'ένα παράξενο εργαλείο, κάτι σα χάρακα, απομόνωνε λέξεις απόνα κείμενο που τόβλεπα μόνο σαν συνοθύλευμα λέξεων, για να μη πώ γραμμάτων. Μ'αυτή τη μαγικά απλή παρέμβαση, το κείμενο ξεδιαλύνονταν σχεδόν αυτόματα και ελιωνε σα βούτυρο κάτω απ'τη ζεστασιά τής νεοκατακτημένης κατανόησης. Αλλά ακόμα και εκεί όπου υπάρχει ασκημένο και έμπειρο επαγγελματικό βλέμμα, ακόμα κι εκεί η προσφυγή στη κάμερα είναι εκ τών ών ουκ άνευ. Πολλές φορές το πλέξιμο τού δείκτη και τού αντίχειρα τών χεριών τού σκηνοθέτη ή τού οπερατέρ,που δεν είναι παρά μιά υποτυπωδέστατη αυτοσχέδια κάμερα, είναι ικανό για να εννοηθεί καλύτερα μιά σκηνή και να συνταχθεί ανάλογα η παραγωγή της.
Δεν αντιλέγω οτι είναι μαγικό και γενναίο ν'αφεθείς έρμαιο δυνατών εντυπώσεων. Η αισθητική παραφορά εξάλλου είναι απο τις πιό ακίνδυνες στη ζωή μας, χώρια οτι μπορεί να είναι και μιά αισθητική εμπειρία καθεαυτή. Αν όμως ανήκετε στη κατηγορία τών φιλέρευνων που θέλουν απτά και γρήγορα αποτελέσματα απο οπτικά αισθητικά βιώματα σηκώστε τίς μηχανές σας ή τα κινητά σας και... σουτάρετε !
