Irving Penn
O Irving Penn δεν ήταν εθνογράφος, οι φωτογραφίες του όμως διαφόρων φυλών στη Κεντρική Αφρική,το Μαρόκο και το Περού είναι ένα μειγμα εθνογραφικής φωτογραφίας και μουσειακού styling. Τα λογής μοντέλα του ποζάρουν περισσότερο σαν ειδώλια σε βιτρίνα εθνολογικού μουσείου παρά σα ζώσες,σύγχρονές του προσωπικότητες. Η πρόθεση καλλιτεχνικότητας είναι φορές που έχει μιά αποστειρωτική δύναμη ισαξια τής φορμόλης. Αρκεί να συγκρίνουμε τίς τεχνικά άρτιες εικόνες τού μεγάλου αμερικανού φωτογράφου, τού απόλυτου μάστορα τής φωτογραφίας στούντιο και τού σκοτεινού θαλάμου με την οριακά αποδεκτή τεχνική τού μεγαλύτερου φωτογράφου τής αφρικανικής ηπείρου:τού Seydou Keyta ή Keita (καμιά σχέση με το ποδοσφαιριστή τής Βαρτσελόνα!)
Seydou Keyta
Είναι προφανώς πολύ εύκολος και ανάλογα πολύ ανέξοδος ο κίνδυνος να αποκαλέσεις κάποιον εικονοποιό που δεν έχει διαβεί το κατώφλι κανενός Λούβρου αυτού τού κόσμου ναΐφ. Η ταμπελίτσα έχει τις ευκολίες της αφού έχουν πρώτα οριστεί οι συνισταμένες ενός τέτοιου όρου κι έτσι κρυφά και ύπουλα μπαίνουν τα αμάχητα τεκμήρια τής αξιολόγησης, που σημαίνει απαξίωσης. Στον Irving Penn παράγεται υψηλή τέχνη ενώ στη περίπτωση τού Seydou Keyta έχουμε ένα μεγάλο-ίσως το μεγαλύτερο-ναΐφ φωτογράφο στην ιστορία τής φωτογραφίας. Αυτή είναι η μεγαλύτερη παραχώρηση που μπορεί να τού κάνουν αυτοί που διαχειρίζονται το τομέα λόγο στη φωτογραφία και που πάντα θα τούς θεωρώ σαν το κατ'εξοχήν παρασιτικό κλάδο τής φωτογραφικής δημιουργίας. Δεν είναι όμως έτσι τα πράγματα.
Η απόσταση που διήνυσε ο Πεν για να αναδημιουργήσει εικόνες στο στυλ τού Γκόγια,
,
Penn-Goya?
τού Μανέ
Penn-Manet?
τού Σάρτζεντ ή ακόμα και τού ομοτεχνου του,τού August Sander
Penn-Sander?
είναι σχεδόν όση έκανε ξεφυλλίζοντας δυό τρεις εκδόσεις τέχνης. Στο μακρυνό Μάλι τού 1950 και τών αρχών τής δεκαετίας τού 1960 τί πιθανότητες είχε ένας μαύρος φωτογράφος,μιάς επαρχιακής πόλης μιάς απο τίς φτωχότερες χώρες τού κόσμου, να έχει έστω και την αμυδρότερη σχεση με κάποιο είδος λόγιας εικονοποιίας; Δέστε όμως που αυτός ο ταπεινός φωτογραφικός φύλαρχος πετάει το ακόντιο του πιό μακρυά στο χρόνο και το χώρο απόσο ο πρίγκηπας τής αμερικανικής φωτογραφίας εκτοξεύει τίς βόμβες του ή μάλλον τα πυροτεχνήματα του!
Σιγά-σιγά η αφρικανική τέχνη μπαίνει κι αυτή στην ατζέντα τής παγκόσμιας τέχνης. Παίρνει τη θέση που τής πρέπει και τής αναλογεί δικαιωματικά. Μη ξεχνάμε ποτέ οτι ήταν η αιγυπτιακή τέχνη που πρώτη ιστορικά διεκδίκησε μιά θέση στον ήλιο τής ιστορίας τής τέχνης και ότι το κεφάλαιο της είναι απο τα πιό λαμπρά. Τί φέρνει λοιπόν ο Σεϋντού Κεϊτά στη παγκόσμια φωτογραφία και γιατί τού οφείλεται η ειδική τιμή και το προνόμιο να εκπροσωπεί την ήπειρό του μ'ένα τρόπο όχι λιγότερο αντάξιο απόσο θα συνέβαινε αν την Ευρώπη την εκπροσωπούσε ο Ματίς ή την Ασία ο Μπιχζάντ;