Συγγενεύει με τις ζαργάνες, η ονομασία του προέρχεται απ’ την ιδιότητα που έχει να πετά έξω απ’ το νερό κι απ’ τα μακριά του πτερύγια που μοιάζουν με φτερά.

 

Μήκος: μέχρι 30 εκ.

 

Χρώμα: γκριζογάλανη ράχη, πλευρά και κοιλιά γκρίζο ανοιχτό, τα θωρακικά, γκρίζα ή μαύρα και γαλάζια διάφανα στις άκριες, η εσωτερική επιφάνεια γαλάζια με λοξές άσπρες σειρές, όταν είναι μικρά.

 

Το σώμα του μακρόστενο, τα θωρακικά πτερύγια δηλαδή τα φτερά, φτάνουν περίπου τα 2/3 του σώματος, κοιλιακά επίσης πολύ ανεπτυγμένα, διάφανα με σκούρα βάση, ουρά διχαλωτή με τον πάνω λοβό μικρότερο απ’ τον κάτω. Το ραχιαίο και το εδρικό πτερύγιο είναι μικρά και πολύ κοντά στην ουρά όπως της ζαργάνας.

 

Είναι ψάρι πελαγίσιο, του αφρού πετιέται κι έξω απ’ το νερό αν κινδυνεύει από άλλο μεγαλύτερο που το κυνηγά, δηλαδή χτυπά γρήγορα δεξιά κι αριστερά την ουρά, κολυμπά με ταχύτητα μεγάλη, υπολογίστηκε σε 25-30 χιλιόμετρα την ώρα, και πηδά με τα «φτερά» του ανοιχτά, σχεδόν ακίνητα, γλυστρά ξυστά ή σε μικρό ύψος πάνω απ’ το νερό, έπειτα και σε μεγαλύτερο ύψος, 1 ως 4 μέτρα, σε απόσταση από 100 ώς 350 μέτρα, ύστερα πέφτει. Το πέταγμα τούτο διαρκεί 10-15 δευτερόλεπτα, η πορεία του είναι σπασμένη, όχι ευθεία κατεύθυνση, γίνεται αυτό και 10 φορές όταν ο κίνδυνος συνεχίζεται.

 

Λίγο πριν τη γέννα το χελιδονόψαρο ετοιμάζει τη φωλιά του πλωτή, με κομματάκια φύκια, εκεί αποθέτει τ’ αυγά του. Τα μικρά όταν βγούνε απ’ τ’ αυγά μπορούν να πηδήσουν και να πετάξουν όταν γίνουν έως 5 εκ. μήκος.

 

Τρέφεται με πλαγκτόν, στο στόμα του μικρό και σχεδόν στο ύψος των ματιών. Πιάνουνται με τις ανεμότρατες τις αφέγγαρες νύχτες και με άλλα δίχτυα. Το κρέας του μάλλον ανούσιο.