Αν ρωτήσετε ένα δικηγόρο, πράγμα καθόλου δύσκολο –και δη: στέκεστε σε κεντρικό δρόμο και σταματάτε οποιονδήποτε περαστικό με γραβάτα ή σχετικώς σοβαρή φούστα, θα πετύχετε μάλλον με την πρώτη, αν είστε άτυχος με την τρίτη το πολύ. Αν, λοιπόν, τον ρωτήσετε για τον ιδιότυπο συνομιλίας του σιναφιού εν Ελλάδι, θα σας πει αμέσως μερικά χαρακτηριστικά. Την τάση, π.χ., άμεσης υιοθέτησης του ενικού με προσφώνηση πληθυντικού, τύπου «κύριε συνάδελφε, άκουσε να δεις…» ή «κύριε Παπαδόπουλε, η αγωγή σου είναι μοσαντένια».Τη χρήση προσφωνήσεων όπως «έλα μωρέ συνάδελφέ μου», την υπόμνηση κρίσιμων παραμέτρων όπως «και τα έξοδά μου;» ή «και τα δικούλια μου;». Και άλλα αρκούντως ενδεικτικά.
Πάντα ταύτα μαρτυρούν διεθνή παιδεία. Το «κύριε Παπαδόπουλε, άκου να δεις» είναι, λόγου χάριν, αντιστροφή της γαλλικής συνήθειας να χρησιμοποιείται στην προσφώνηση το μικρό όνομα και να ακολουθεί πληθυντικός, όπως στο «Κριστίν, με τρελαίνει το στήθος σας». Η άμεση επισήμανση των εξόδων και συναφών ζητημάτων, πάλι, είναι μεταφύτευση της αμερικανικής λογικής των συναλλαγών, όπως την εξέφρασε η –κατά Ντέιβιντ Μάμετ– συμβουλή του μεγαλομεσίτη προς τους συναδέλφους του στο «Γκλένγκαρι Γκλεν Ρος, οικόπεδα με θέα»: «Always be closing» (ντίαλς, εννοείται). Με φιοριτούρες και νομικές αναπτύξεις περιδιαγραμμάτου δεν επιταχύνεται το closing, αλλά χάνεται χρόνος σε πράγματα στα οποία ουδείς πιστεύει –όπως στο νόμο.
Ο δικηγόρος του οποίου η βιντεοσκοπημένη συζήτηση προβλήθηκε (και) στη Βουλή πρέπει να έχει σαφώς μπει στο πετσί του κλάδου –τούτο το κείμενο αποτελεί μικρό εγκώμιο στον άνδρα. «Να μην πάρω κι εγώ ένα κατοστάρικο, φιλαράκι;», είπε –ακόμη καλύτερο θα ήταν «μια κατοστούρα», αλλά τέλος πάντων. Ο συνομιλητής του αντέλεξε πως του είχε ζητήσει ογδόντα, άρα τα ρέστα μετά από μια αρχική καταβολή ήταν εξήντα και κάτι. Ο attorney το συμβιβάζει αμέσως: «Εντάξει, ρε φιλαράκι, κάν’ τα εβδομήντα και κλείσαμε». Και τονίζει: «Μιλάω πεντακάθαρα και όμορφα. Πεντακαθαρίδης». Για τον τρίτο εμπλεκόμενο δε εκφράζει την αποστροφή κάθε σοβαρού doer, κάθε επιφανούς θεράποντος του closing (ντίαλς, είπαμε) προς τη σοβαροφάνεια: «Έχει εκείνο το ψυχρό ύφος, το τουπέ, που εγώ τέτοιες μαλακίες και κωλομαγκιές δεν τις γουστάρω καθόλου». Πιο κάτω λέει και το «μοσαντένια».
Αρχηγός. Πρώτος.
Μου θυμίζει ιδιοκτήτη παλιού καλοκαιρινού νυχτερινού μαγαζιού στη Θεσσαλονίκη (οι ωραίοι εκεί είναι, τελικά), όπου όλα τα ποτά ήταν μπόμπα. Είχα απορήσει γιατί το έκανε, μια που όλοι το ήξεραν και δεν έπινε κανείς παρά μόνο μπίρα –από τις δύο διαθέσιμες. Έτσι, μου είχε πει, πουλάω εκατόν κάτι χιλιάδες κιβώτια μπίρα και, επειδή και οι δύο μπίρες είναι από τον ίδιο εισαγωγέα, παίρνω διπλή έκπτωση και τριπλό χρόνο διακανονισμού και πάω μια χαρά. «Δεν είμαι πεντακάθαρος;», είχε προσθέσει.
Μόνο πεντακάθαρος; Πεντακαθαρίδης!
